Search
Close this search box.
تازه ها
آیزایا برلین

اساسیترین آزادی، آزادی از بند زنجیرهاست  )7999 ـ 7991( آیزایا برلین آزاد بودن به چه معناست؟ این سؤالی است که آیزایا برلین  به آن میپردازد. 8591 در سال » دو مفهوم آزادی «در مقاله در این مقاله بین آزادی مثبت و آزادی منفی تمایزی قائل میشود. او نخستین شخصی نیست که این تمایز را پیش میکشد. اما نگاهش مبدعانه است و از آن برای نشاندادن گسستگیهای مفهوم امروزی آزادی استفاده میکند. احساس « را چیزی می داند که به تعبیری »منفی« برلین آزادی  آزادی است. این آزادی از جنس رهایی از قیود موانع »بنیادین بیرونی است: آزادم چون به سنگی زنجیر نشدهام، چون زندانی نیستم و از این دست. این آزادی از قید چیزی است. اما برلین میگوید وقتی درباره آزادی سخن میگوییم معموًلا منظوری ظریفبینانهتر مدنظرمان است. آزادی به خودمختاری، امیدواری و نیتمندی و هدفداربودن مربوط میشود.  به معنای در اختیار داشتن مهار سرنوشت »مثبت« این آزادی خویشتن است. من به این علت که همه درهای خانه باز هستند آزاد نیستم.  از طرفی آزادی مثبت منحصرًا شخصی نیست زیرا خودمختاری در سطح گروه هم قابل تعریف است. در نگاه برلین مشکل اینجاست که این دو نوع آزادی اغلب در نزاعند. مثًلا به آزادی حاصل از انضباط برای یادگیری ساز توبا بیاندیشید. من در جایگاه مبتدی کاری جز دستوپنجه نرمکردن با کمتوانی خود از پیش نمیبرم، اما به تدریج

3

میتوانم با شور و حرارت آزادانه بنوازم. مثال دیگر این است: خود را اعمال  »مثبت« به مردمی بیاندیشید که پیوسته آزادی میکنند و به حکومت خاصی رأی میدهند، با اینکه میدانند  . شان با آمدن آن حکومت تحدید خواهد شد »منفی«آزادی

 

اهداف زندگی برلین به مشکل دیگری اشاره میکند. چه کسی باید بگوید باید چه باشد؟ رژیمهای خودکامه  »مثبت«که هدف از آزادی یا تمامیتخواه دیدگاهی غیرمنعطف درباره هدف زندگی را بهشدت  »منفی« انسان دارند. و به همین سبب آزادیهای محدود میکنند تا نظرشان درباره سعادت بشری تأمین شود. درواقع، سرکوب سیاسی از ایدهای انتزاعی درباره چیستی زندگی خوب شروع میشود و به دنبال آن حکومت در پی مداخله برمیآید تا آن ایده را محقق کند. برلین پاسخی دوگانه به این مسأله میدهد نخست مهم است که دریابیم آزادیهای مختلف که ما طلب میکنیم همواره در وجود  »هدف زندگی« نزاعند، زیرا چیز مشخصی بهعنوان ندارد. فقط اهداف فردی وجود دارند. او ادعا میکند که این

4

نزاع را فلاسفهای که در پی یافتن بنیادی جهانشمول برای را با هدف زندگی خلط  »کار درست« اخلاقیات هستند و کردهاند از نظر دور نگه داشته اند .دوم ما نیاز داریم که  »ارعاب و تحکم«احساس آزادی بنیادین را به مثابه غیاب  زنجیری ، زنده نگه داریم. به این ترتیب از آرمانهای خود برای خود و دیگران نمیسازیم.

 

زندگینامه  در ریگا به دنیا آمد. بخش نخست 8595آیزایا برلین در سال زندگی را در روسیه سپری کرد. ابتدا در حاکمیت امپراطوری روس و سپس در دوران دولت کمونیستی جدید. در سال  خانوادهاش به علت بالاگرفتن جهودستیزی و اختلافات 8598 با رژیم کمونیستی به بریتانیا مهاجرت کرد. برلین در دانشگاه آکسفورد دانشجویی نمونه بود و همانجا استاد شد. او فیلسوفی با علایق گسترده بود، از هنر و ادبیات تا سیاست.   و در 8591در سال  »دو مفهوم آزادی« مقالهاش با عنوان دانشگاه آکسفورد منتشر شد و از متون کلاسیک نظریه سیاسی قرن بیستم تلقی شده است. او از عالمان بزرگ لیبرالیسم است.

5

 

 

زمینه

شاخه: اخلاق رویکرد: فلسفه تحلیلی پیش از او:   :توماس هابز در کتاب لویاتان به رابطه آزادی و 8198 قدرت دولت میپردازد.     :سورن کیرکگارد استدلال میکند که آزادی ما 8111 در تصمیمگیری اخلاقی از علل اصلی ناخشنودیمان  است.   »در باب آزادی«: جان استوارت میل در کتاب 8195 بین آزادی از قیود و آزادی عملکردن تمایز قائل  میشود.  : اریک فروم روانشناس برجسته در کتاب ترس از 8518 آزادی، موضوع آزادی مثبت و منفی را بررسی میکند. پس از او

6

امروزه توسعه فناوریهای نظارتی سؤالات جدیدی درباره ماهیت آزادی پیش کشیدهاند.

 

 

ترجمه: زهرا قیاسی