«هم‎چنانکه نمایشگاهی از هنرهای آلمان شرقی خیلِ مخاطبان را به خود جذب می‎کند، منتقدان آلمانی هنوز بر سر ارزشِ هنر دور‎ه‎ی کمونیسم بحث می‎کنند».

نهم نوامبر امسال بیست و هشتمین سالگشتِ فرو ریختنِ دیوار برلین است.این یعنی امسال مدت زمانی که آلمان دیوار نداشته با زمانی که دیوار داشته برابر می‎شود.اما اختلافات بین شرق و غرب مخصوصاً از نظر دستمزدها، توان کسب و کار و قدرت سیاسی هم‎چنان باقیست.یک نظرسنجیِ اخیر نشان می‎دهد که 74 درصد از اهالی آلمان شرقی و 53 درصد از اهالی آلمان غربی بر این باورند که تفاوت میان این دو گروه «زیاد» یا «خیلی زیاد» است.«دیوار ذهنی» هنوز هم باعث می‎شود که مردم آلمان شرقیِ سابق احساس شهروندِ درجه‎ی دو بودن داشته باشند و آلمانِ متحدِ امروز دستاوردهایشان را نادیده بیانگارد.

این مسئله درباره‎ی هنرِ آلمان شرقی هم صدق می‎کند.اغلب نسبت به هزاران نقاشی، مجسمه، طراحی و سایر انواع آثار هنری، به بهانه‎ی اینکه از نوع تبلیغاتی و «حکومتی» هستند، بی‎توجهی می‎شود و این آثار پس از فروپاشی دیوار از مکان‎های عمومیِ شرق دیوار جمع‎آوری شدند.موزه‎ها این آثار را در انبارهایشان نگه داشتند تا بپوسند.نمایشگاه‎های ملی هنرهای مدرن آلمان اغلب این قبیل آثار را به نمایش نمی‎گذارند، یا آن‎ها را بدون رعایت ترتیب زمانی یا موضوعی نمایش می‎دهند.

از دیدگاه منتقدان این امر نشان‎دهنده‎ی این است که برگزارکنندگان نمایشگاه‎ها و مسئولین موزه‎ها اهمیتی قائل نیستند برای شرایط تاریخی، سیاسی و اجتماعی‎ای که هنرمندان درجمهوری دموکراتیک آلمان در آن زندگی و کار می‎کردند.البته جای خالیِ آثار هنری ازجمهوری دموکراتیک آلمان در نمایشگاه‎های هنری‎ای که بسیار گل کرده‎اند و با موضوع هنر آلمانیِ آن دوره هستند آشکارا محسوس است.

بدیهی است که در این آثار هنری مسائلی وجود دارند که اهالی آلمان شرقی آن‎ها را درک می‎کنند: احساس تلویحیِ هنرمند از ضعف، بی‎تفاوتی، بی‎حوصلگی و پناه بردن به خلوتِ کارِ خود، و مقاومت و امید به آینده‎ای بهتر.تصویرسازیِ تراک وِندیش بر روی قاب بزرگ با نام «بندباز»

(عکس بالا) تمثیل فوق‎العاده‎ای است از «کارکرد متعادل‎کننده»ای که زندگی هنرمندان در جمهوری دموکراتیک آلمان داشت.ولی مردم عادی نیز چنین کارکردی داشتند، آن‎هایی که می‎کوشیدند در عین حال که حسِ خلاقیت فردیشان را حفظ می‎کنند، خود را با چارچوب‎های نظام سیاسی نیز هماهنگ کنند.