علیرضا جزایری / سید علی سینا رحیمی – نشر دانژه
مهارت خودآگاهی چیست؟
«من کیستم؟»
انسان همواره در جستوجوی پاسخ برای این پرسش میباشد. برای یافتن پاسخ از کجا و چگونه شروع میکنید؟ بیشتر اطلاعاتی که در فعالیتهای روزانه پردازش و استفاده میکنیم، مربوط به خود است. این اطلاعات از تجربههای خاص زندگی ناشی میشوند. برای مثال «هنگام تنهایی احساس ناراحتی میکنم»؛ «وقتی که در جمع خانوادگی هستم احساس آسایش و آرامش بیشتری میکنم». خودآگاهی به این معنی است که هر یک از ما چگونه به خود نگاه میکنیم و بر اساس نگاهی که به خود داریم، چه احساسی پیدا میکنیم.
شما چه میزان خود را میشناسید؟ ارزشها و شایستگیهای شما کدامند؟ از وجود خود خرسند هستید؟ دیگران شما را چگونه ارزیابی میکنند؟ آیا نظر دیگران برای شما اهمیت دارد؟ زندگی را چگونه تعریف میکنید؟ چه میزان با سختیهای زندگی سازش میکنید؟
هر کسی برای جوابدادن به اینگونه سؤالات نیازمند داشتن آگاهی و دانشی از خود میباشد.
بهعبارتدیگر خودآگاهی، توانایی شناخت و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قدرت، خواستهها، ترسها و بیزاریها است. خودآگاهی یعنی آگاهی یافتن و شناخت اجزای وجود خود؛ شناخت اجزایی همچون خصوصیات ظاهری، احساسات، افکار و باورها، ارزشها، اهداف، گفتوگوهای درونی و نقاط قوت و ضعف خود. به عبارت سادهتر اطلاع از اینکه: شما از نظر ظاهری چه ویژگیهایی دارید؛ از نظر عاطفی در چه شرایطی هستید؛ آیا معمولاً گوشهگیر و منزوی هستید یا شلوغ و پر سروصدا؛ چگونه به دنیا نگاه میکنید؛ چه افکار و باورهایی بر ذهن شما حاکم است و چه نگرشی نسبت به خود و دنیای اطرافتان دارید؛ ارزشهای شما در زندگی کدامند؛ چه اهدافی را در زندگی دنبال میکنید؛ چه نقاط قوت و ضعف و یا چه ویژگیهای مثبت و یا منفی دارید.