ترجمه کاظم زاده ایرانشهر
بنگاه ترجمه و نشر کتاب
به تصدیق اکثر دانشمندان
کنفوسیوس بانی مذهب رسمی دولت چین است. و این مذهب در حقیقت یک فلسفه اخلاقی میباشد که با جامه قدسیت دینی آراسته شده است، چنانکه پروفسور هاینریخ اشمیت مؤلف فرهنگ فلسفه به آلمانی مینویسد:
«در مذهب فلسفی کنفوسیوس، فضایل نظری و عملی اخلاق پسندیده با کمال لطافت تجلی کرده است. این حکیم بینادل در افکار عالی خویش فضایل اخلاقی و حقایق حکمت عملی را چنان با هم الفت داده و هماهنگ و دلربا ساخته است که هر تاریخنویس محققی علت آنرا به آسانی در مییابد که چگونه دولت بزرگ آسیای شرقی، یعنی چین، هزاران سال در زیر نفوذ معجزنمای افکار اساسی کنفوسیوس در عظمت و اقتدار خود استوار مانده است.
فضایل اخلاق ساده اساس تعلیمات کنفوسیوس را تشکیل میدهد این تعلیمات ارکان حکومت را بر اساس محکم عقل، و زندگی جامعه ملت را بروی پایه عدالت و درستکاری و تفکر و صداقت و خلوصِ نیت و میانه‌روی و اطمینان و اعتماد استوار میسازد. به عبارت دیگر پیروی فرمان وجدان در نفس خود و افراد دیگر، و به جا آوردن احترام و تعظیم نسبت به خود و دیگران، و به یک کلمه، اجرای احکام عقل کلی جهان در تعلیمات این دانشمند بزرگ جلوه گر میگردد.
مقصد بلند کنفوسیوس این بود که کاخ زندگی ملت خود را بر روی یک بنیان محکم عقلی آن چنان استوار سازد که هر یک از افراد ملت بوسائل زندگی خود به آسانی دسترسی یافته و کامیاب شود و وظیفه خدمت به جامعه ملت را باکمال شرافت به جا بیاورد.
عقل.عدالت. تفکر.صداقت میانه‌روی اساس مهم مکتب کنفوسیوس است.
